Toekomstbestendige organisatie
Toekomstbestendige organisatie
De rol van voorzitter van ons Algemeen Bestuur is voorbehouden aan de burgemeester van onze grootste gemeente, Eindhoven. Dat wil zeggen dat wij, met het afscheid van de heer Jorritsma als burgemeester van Eindhoven, ook afscheid van hem namen in zijn rol als voorzitter van VRBZO. Wij kijken terug op een fijne samenwerking in de afgelopen jaren. Een periode waarin duidelijk was dat de heer Jorritsma VRBZO een warm hart toedroeg en dat hij stond voor ‘Zorg voor veiligheid’ in Zuidoost-Brabant.
We hebben de heer Dijsselbloem in september verwelkomd als nieuwe voorzitter en kijken uit naar de verdere samenwerking.
In 2022 organiseerden we verschillende activiteiten om onze arbeidsomstandigheden te verbeteren. We gingen aan de slag met een Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E). De RI&E is een middel voor werkgevers om de gezondheid en veiligheid van de medewerkers te bevorderen. Ieder bedrijf of organisatie met personeel is verplicht een actuele RI&E, inclusief plan van aanpak, te hebben.
Voor enkele risico’s is al aandacht gevraagd in de organisatie, zoals de uitlaatgassen van dieselmotoren (dieselmotoremissie), het gevaar van een legionellabesmetting en de risico’s van thuiswerken. We hebben veel gesprekken gehad met medewerkers over risico’s, om input op te halen. Daarnaast zijn al onze locaties bezocht om risico’s te inventariseren.
Arbo is steeds vaker onderwerp van gesprekken, zoals bij het Mangementteam, binnen de Ondernemingsraad, bij sectoroverleggen en tijdens afdelings- en bevelvoerdersoverleggen. Door meer aandacht te besteden aan arbeidsomstandigheden, is er een toename van het aantal arbomeldingen. Er gebeurt niet meer dan eerst, wel wordt meer gemeld. Daar zijn we blij mee, want hierdoor wordt meer zichtbaar. We willen geen pleisters plakken en alleen maar op basis van incidenten maatregelen nemen. Hoe meer informatie, hoe beter we rode draden kunnen herleiden en hoe beter we structurele maatregelen kunnen kiezen.
In 2022 waren er in totaal 121 arbo-meldingen. 40% van deze meldingen ging over fysiek letsel, 32% over een gevaarlijke situatie, 26% over een bijna ongeval, 2% van de meldingen had te maken met agressie en geweld.
Wet open overheid
Ieder jaar krijgt VRBZO meerdere verzoeken om documenten openbaar te maken. Bijvoorbeeld incidentrapporten, foto’s, opnamen, adviezen, e-mails, brieven en besluiten. De wet- en regelgeving was de Wob (Wet openbaarheid bestuur). Vanaf 1 mei 2022 is de Wob vervangen door de Woo: de Wet open overheid.
Het uitgangspunt is dat publieke informatie voor iedereen toegankelijk moet zijn. Dat is ook het doel van de Woo: informatie van de overheid zo toegankelijk en transparant mogelijk maken. Informatie moet makkelijk te vinden zijn.
Niet alleen journalisten, maar iedereen kan informatie vragen. Informatie is voor iedereen openbaar, tenzij de Woo onderbouwt waarom bepaalde informatie niet openbaar mag worden.
De Woo schrijft ook voor dat we bepaalde informatie actief openbaar moeten maken. Dat moeten we op een landelijk platform gaan doen. Deze verplichting is nieuw en voeren we komende jaren stap voor stap in, per categorie documenten. De planning is nog niet bekend en bepaalt de overheid later. We verwachten dat deze verplichting eerst gaat gelden voor organisatiegegevens (taken, bevoegdheden, bereikbaarheid, enzovoorts), vergaderstukken van het bestuur, convenanten en Woo-verzoeken. Pas later volgen andere documenten, zoals bijvoorbeeld jaarplannen, jaarverslagen en klachten.
VRBZO paste in 2022 de Woo toe als we verzoeken afhandelden om documenten openbaar te maken. Een projectgroep bereidde onze organisatie voor op de plicht om informatie actief openbaar te maken.
Sinds 2022 beschikt de brandweer over een volledig nieuw grootschalig watertransportsysteem. Hiermee kunnen we grote hoeveelheden bluswater vanaf open water aan een incidentlocatie leveren.
Soms voldoen de openbare bluswatervoorzieningen (bv. brandkranen) niet aan de behoefte aan bluswater bij een brand. Dan zetten we watertransportsystemen in om extra bluswater op de incidentlocatie te krijgen. Als er erg veel extra water nodig is óf als de afstand tot de waterwinning te groot is, dan zetten we het grootschalig watertransportsysteem in.
We noemen dit een WTS 1500. Deze bestaat uit een pomp die 8000 liter/minuut kan verpompen en een slang van 1500 meter.
Samenwerking Veiligheidsregio
Limburg-Noord
Volgens de landelijke prestatie-eis moeten we binnen 60 minuten na alarmering tenminste 8000 liter/min kunnen transporteren over een afstand van 1500m en tenminste 4000 liter/min over een afstand van 3000m. Om hieraan te kunnen voldoen heb je een peloton grootschalige watervoorziening nodig. Een peloton bestaat uit 3 systemen WTS 1500.
Omdat het financieel niet haalbaar was om als regio zelfstandig aan deze eis te voldoen werken we samen met Veiligheidsregio Limburg-Noord. Hierdoor komen we tot acceptabele operationele prestaties.
De 2 WTS 1500 zijn aangekocht via een landelijke aanbesteding. Deze nieuwe systemen vind je op de brandweerposten Mierlo en Eindhoven-Woensel.
De nieuwe WTS 1500. De pompunit en slangenbak staan beide op één haakarm platform. Links het zijaanzicht van de pompunit (die wordt afgezet bij het waterwinpunt). Rechts het zijaanzicht van de slangenbak (die blijft op het chassis staan). De slangen worden rijdend af- en opgerold.
Informatiegestuurde veiligheid is een term die je steeds vaker hoort. Hieronder vallen allerlei activiteiten die we ondernemen om meer zicht te krijgen op risico’s. In 2022 hebben we hier een aantal belangrijke stappen in gezet. Zo maken we een ‘veiligheidsbeeld’ dat door de calamiteitencoördinatoren (CaCo’s) op de meldkamer steeds wordt bijgehouden. We presenteren dit veiligheidsbeeld iedere maandag in een korte digitale bijeenkomst aan de crisisfunctionarissen die dienst hebben die week. Hierdoor weten zij welke dreigingen er die week zijn en kunnen ze beter voorbereid hun piketweek starten.
Ook richtten we een kernteam ‘monitoring en signalering’ op, waarin vertegenwoordigers van de afdelingen crisisbeheersing van VRBN (Veiligheidsregio Brabant-Noord) en VRBZO de mogelijke dreigingen en risico’s bespreken. Dit doen zij samen met de CaCo die dienst heeft. Ze bespreken welke dreigingen ze zien en welke informatie ze eventueel van partners (bijvoorbeeld politie, gemeente of waterschap) hebben ontvangen. Vervolgens stellen ze een dreigingsanalyse op. Als uit de dreigingsanalyse blijkt dat verdere acties nodig zijn (bijvoorbeeld het samenstellen van een planningsstaf), dan worden deze meteen opgepakt. Een (multi-) planningsstaf is een team van vertegenwoordigers uit verschillende afdelingen en organisaties die samen een beeld vormen van de dreiging. Ze bespreken ook welke voorbereiding hierop mogelijk en wenselijk is. Dit zorgt ervoor dat wanneer een dreiging toch uitmondt in een crisis, de crisisorganisatie een soepele start heeft omdat er al veel voorwerk is gedaan.
Interregionaal alarmeren
Welke brandweereenheid kan het snelste bij een incident zijn, zodat we mensen het snelste kunnen helpen? Volgens dit principe richt onze regio de brandweerzorg in. Dat betekent dat we geen rekening houden met de grenzen van gemeenten, maar met ‘operationele grenzen’. Wat daarbij opviel is dat de samenwerking leek op te houden bij de grenzen met de andere veiligheidsregio’s. Terwijl we steeds meer de behoefte hebben om uit te rukken over de grenzen van de regio. Dit komt bijvoorbeeld door de integratie van brandweermeldkamers en (grote) incidenten die op regiogrenzen plaatsvonden.
Een andere aanleiding is een aantal uitgangspunten die een aantal jaar geleden zijn vastgesteld door alle veiligheidsregio's in het land.
Enkele jaren geleden kreeg een projectgroep de opdracht om de interregionale alarmeringen verder uit te werken en te implementeren in de 3 veiligheidsregio’s in Brabant. De projectgroep bestond uit medewerkers van de veiligheidsregio’s Midden- en West-Brabant, Brabant-Noord en Brabant-Zuidoost.
Het doel van het project was om interregionaal samen te werken in het basis brandweeroptreden. Mensen die hulp nodig hebben, moeten die hulp zo snel mogelijk krijgen. Het moet niets uitmaken waar die persoon zich bevindt en bij welke meldkamer de melding binnenkomt.
Het was een uitdaging om dit tussen de meldkamers verder in te vullen. De projectgroep moest niet alleen de alarmeringen op elkaar afstemmen, maar ook het materieel en alle operationele informatie.
Het resultaat was dat halverwege 2022 de operationele grenzen voor de brandweervoertuigen (tankautospuiten, redvoertuigen en hulpverleningsvoertuigen) tot over de grenzen van de regio konden worden verschoven.
Een voorbeeld van het interregionaal alarmeren aan het Zwartwater in de gemeente Venray, regio Limburg-Noord. Op deze locatie wordt als eerste een eenheid van post De Rips gealarmeerd en vervolgens, als het nodig is, een eenheid van post Venray.
Operationele informatievoorziening van Brabant-Noord gevisualiseerd in het Mobiel Operationeel Informatiesysteem van Brabant-Zuidoost.
Vervolgens kregen we ook de opdracht om de interregionale alarmering met Limburg-Noord te regelen. Omdat Limburg-Noord aan 3 veiligheidsregio’s grenst en te maken heeft met 3 meldkamers, hebben we ook bij dit project voor een uitgebreide aanpak gekozen. In september 2022 gingen we van start met het interregionaal alarmeren van de tankautospuiten, redvoertuigen en hulpverleningsvoertuigen. Op hetzelfde moment breidden we de alarmering met de 4 omliggende regio’s verder uit. We alarmeren nu ook de WTH’s, (waterhaakarmbakken, dat zijn containers met water) interregionaal.
Onze collega’s van Bevolkingszorg, waaronder de collega’s van crisiscommunicatie, volgden in 2022 de training waarnemen & beoordelen. Het doel van deze training was het effectief feedback geven in leersituaties. Binnen onze organisatie zijn we natuurlijk allemaal bekend met opleiden, trainen en oefenen. Goede feedback maakt leersituaties waardevoller en versnelt het leerproces.
Het was een interactieve training met praktische en soms grappige oefeningen. We leerden dat we vaak oordelen over de persoon in plaats van over het gedrag. Het is bij waarnemen en beoordelen tijdens crisisoefeningen belangrijk om geen advies te geven, maar alleen te vertellen wat je ziet en hoort.
Arbeidsmarktcommunicatie
Ook VRBZO heeft moeite om vacatures in te vullen op dit moment. Om op te vallen op de arbeidsmarkt moeten we ons beter presenteren als werkgever. Daarom voerden we in 2022 een intern onderzoek uit dat ons gaat helpen bij onze arbeidsmarktcommunicatie. De uitkomsten van het onderzoek moeten leiden tot een beschrijving van het werkgeversmerk VRBZO. Zie het als een belofte aan sollicitanten. Wat kun je verwachten als je bij VRBZO komt werken en wat niet. Het doel is dat het aantal geschikte kandidaten voor vacatures toeneemt en zij tijdens de selectieprocedure een goed en realistisch beeld krijgen van onze organisatie.
Midden november ontvingen al onze medewerkers een enquête. Door een goede respons gaf dit een mooi eerste beeld van hoe medewerkers VRBZO zien en ervaren als werkgever. Het beeld is nog divers, dus in 2023 krijgt het onderzoek een vervolg. Daarna maken we een plan om beter bekend te worden bij mogelijke nieuwe medewerkers en om nieuwe medewerkers vervolgens goed in de organisatie te laten starten.
175
97
69
69
69
57
54
Helaas waren er ook 4 posten waar geen sollicitanten op af kwamen: Asten, Hapert, Heeze en Vessem. Het totaal aantal nieuwe vrijwilligers valt sowieso wat tegen. We hadden namelijk het doel om 90 nieuwe vrijwilligers te werven. We gaan dus door met werven, maar wel met wat aanpassingen in de wervingscampagne.
Er kwam meer ruimte voor lokale inbreng. Op jouwbrandweer.nl kregen alle posten een eigen pagina, zodat iedereen kan zien hoe leuk het is om juist daar vrijwilliger te worden.
Bekijk hier de postpagina van Bakel
Nederland was dit jaar voor de eerste keer in de geschiedenis gastland voor de World Police & Fire Games (WPFG). Een atletiekevenement dat elke 2 jaar wordt georganiseerd voor actieve en gepensioneerde politie-, brandweer-, douane- en gevangenismedewerkers uit de hele wereld. In 2019 werden de spelen in China gehouden. Van 22 tot en met 31 juli verzorgde Rotterdam dit geweldige sportfestijn.
Vanuit alle continenten waren landen vertegenwoordigd. Met maar liefst 70 deelnemende landen en met een recordaantal van 10.000 atleten voor 63 verschillende sporten.
VRBZO heeft speciaal 2 collega’s aangewezen als Chef de Mission voor onze regio. Zij organiseerden voor de sporters van onze regio een kick-off in de businessclub van het PSV-stadion, waar de deelnemers konden kennismaken met elkaar en met de staf. In totaal namen onze sporters tijdens de WPFG 6 medailles mee naar huis.
De meest complete groepsfoto van onze delegatie.
Staand van links naar rechts. Jos van den Akker, Lonneke Schepens, Wilfred Clermonts, Andri Bastiaanssen, Eric van den Heuvel, Rob Buis, John Bullens, Françoise Vereggen en Ger Sanders. Op de hurken: Mart Schipperen, Mathijs Paaps en Jeroen Oevering. Op de foto ontbreken Arno Horssen, Michel Mariën, Herko van Veen, Aart van der Wulp, Kim Snoeijen, Teun Faes, Thomas Nijssen en Michiel Zewald.
