Crises 2022
De druk op de asielketen in Nederland was in 2022 erg groot. Om te voorkomen dat mensen buiten moesten slapen, kreeg elke veiligheidsregio van het Rijk de vraag om voor een periode van 2 weken, 150 mensen op te vangen in locaties voor noodopvang. Vrij snel werd de periode van 2 weken verlengd tot een langere termijn en werd ook de vraag verdubbeld naar 450 opvangplekken. In onze regio stelden diverse gemeenten locaties beschikbaar om een aantal weken vluchtelingen op te vangen. Samen met de betrokken gemeenten, het Rode Kruis en andere partners boden we mensen een veilige en rustige plek waar ze kunnen verblijven.
Vóórdat iedere nieuwe opvanglocatie in gebruik werd genomen, communiceerden we samen met de gemeente met de inwoners en richtten we samen de locatie in. Tijdens de opvangperiode organiseerde en faciliteerde de veiligheidsregio de dagelijkse gang van zaken. Dat betekent: zorgen voor een veilige leefomgeving; zorgen voor eten en drinken; organiseren van medische noodzorg en schoonmaak en zorgen voor een nuttige dagbesteding om verveling tegen te gaan.
De jeugd krijgt een voetbaltraining.
Op een locatie van de crisisnoodopvang zijn dagelijks medewerkers van VRBZO, vrijwilligers van het Rode Kruis en welzijnsinstellingen actief. Zij beheren de locatie, ondersteunen bij klussen en helpen bewoners waar mogelijk. Daarnaast moesten er ook andere dingen gebeuren op het gebied van I&A, het maken van planningen, communicatie en financiën. Dit heeft erg veel impact gehad op ons reguliere werk. Het betekent onder andere dat we onze plannen niet in het tempo konden afhandelen, zoals we graag zouden willen. We moesten regelmatig prioriteit geven aan deze crisis ten koste van reguliere taken.
De bewoners van de crisisnoodopvang laten ons regelmatig weten dat ze het werk dat we doen waarderen. Zo krijgen we tekeningen, maar ook af en toe een brief waarin ze hun dank uitspreken. Onderstaand enkele voorbeelden.
Begin 2022 brak de oorlog uit in Oekraïne. Deze oorlog heeft veel gevolgen, waaronder een vluchtelingenstroom van miljoenen mensen. Vanaf begin maart arriveerden de eerste vluchtelingen in onze regio. Gemeenten boden deze vluchtelingen zo snel mogelijk een veilige plek.
De voorzitters van de veiligheidsregio’s kregen van het Rijk het dringende verzoek de opvang van deze vluchtelingen te coördineren in hun regio. In onze regio werd die taak bij Bevolkingszorg gelegd. Het uitgangspunt voor de locaties was humane en veilige opvang. Alle 21 gemeenten kregen het dringende verzoek hiervoor locaties in orde te brengen. Een regionaal projectteam hielp de gemeenten daarbij. We vormden een team, die we makelaars noemen, om de vluchtelingen goed te kunnen plaatsen op de opvanglocaties. De gemeenten worden zo ontlast.
Inmiddels ontvingen we meer dan 2000 vluchtelingen in gemeentelijke opvanglocaties. Ook wonen er vluchtelingen bij particulieren. Onze regio heeft de opdracht van het Rijk om 3090 vluchtelingen in gemeentelijke opvanglocaties te plaatsen. Dat is een hele opgave. Gemeenten moeten zich blijven inspannen om deze plekken te realiseren. Vooral nu de Europese Commissie de Richtlijn Tijdelijke Bescherming (RTB) heeft verlengd tot maart 2024.
Dit knooppunt is in maart 2022 gestart en kijkt naar de landelijke effecten van de oorlog in Oekraïne. Ze brengen in beeld hoeveel ruimte er is voor opvang en ondersteunen bij de spreiding van Oekraïnse vluchtelingen tussen regio’s. Dit knooppunt werd bemenst door verschillende veiligheidsregio’s, het NIPV (Nederlands Instituut Publieke Veiligheid) en andere partners. Ook vanuit onze regio zijn meerdere collega’s lange tijd actief geweest voor KCIO. Overigens kreeg het knooppunt in de loop van 2022 een extra taak erbij. Ook voor de crisisnoodopvang verzorgen ze een landelijk beeld van locaties en aantallen opvangplekken.
In januari 2022 zagen we een piek in het aantal coronabesmettingen. Het ging om een mildere variant van het virus, waardoor de impact kleiner was. De publiekscampagne van de boostervaccinatie was op dat moment ook in volle gang, waardoor de groepsimmuniteit groter werd.
Het Multi Covid Team (MCT) was op dat moment volop bezig. Dit team werkte mogelijke scenario’s uit: hoe kan het virus zich ontwikkelen en wat zijn dan de gevolgen? Belangrijke thema’s waren de zorg voor andere patiënten dan coronapatiënten, openbare orde & veiligheid en verstoring continuïteit vitale sectoren. Hiermee konden we bepalen of we moesten opschalen binnen VRBZO, of niet.
In de loop van 2022 daalde het aantal besmettingen en kwamen er versoepelingen in de coronamaatregelen. Toen verdween ook de noodzaak en de behoefte om de ontwikkelingen rondom corona nog verder uit te werken in het MCT. Het MCT is daarom niet meer actief, totdat die noodzaak en behoefte er wel weer is.
Afgelopen jaar werd er 7 keer GRIP afgekondigd. Dat betekent dat er een crisis was waarbij de Gecoördineerde Regionale IncidentbestrijdingsProcedure (GRIP) in gang werd gezet.
